KRV İslam politikasında reform

KRV İslam politikasında reform

Axel Springer Yayınevine ait „Die Welt“ gazetesinden Kristian Frigelj 17 Mayıs tarihinde okuyucular ile paylaştığı bir haberinde Kuzey Ren Vestfalya (KRV) Eyalet Hükümetinin İslam politikasında önemli değişiklikler yapacağını duyurdu. Tasarının KRV Uyum Bakanlığı nezdinde hazırlandığı bildirildi. 18 milyon insanın bulunduğu en yüksek nüfuslu KRV eyaletinde 1,5 milyondan fazla Müslüman yaşıyor. Eyalet hükümetinin yeni, reformcu İslam siyasetinin 1 Temmuz’da 120 kişinin katılılacağı bir konferans ile start vermesi planlanıyor.

Welt‘de yer alan haberde Müslüman toplum temsilcileri ile fikir alış verişinin ve işbirliğinin başlı başına yeniden dizayn edileceği bilgisine yer veriliyor. Gazetenin sorularını yanıtlayan Hür Demokrat Parti (FDP)‘li Uyum Bakanı Joachim Stamp, „Bizim için önemli olan birkaç derneğe odaklanmak değil, aksine çeşitli ve değişik bakış açılarına yer verilecek bir platform sunmaktır“, dedi. Tasarının gelişimi ve hayata geçirilmesinde belirleyici rolün ise Stamp’ın müsteşarı CDU’lu Serap Güler’de bulunduğu aktarıldı. Haberde birçok Müslümanın „Türk uyruklu Hristiyan Demokrat“ Güler’e gelerek mevcut cami dernekleri tarafından temsil edilmediklerini ifade ettikleri, bu nedenden dolayı da böyle bir değişikliğe ihtiyaç duyulduğu dile getirildi. Kristian Frigelj imzalı haberde şöyle denildi: „Güler, örneğin çocukların oruç tutması gibi bizleri yakın zamanda meşgul eden konuların ‚Müslümanlararası eleştirel bir diyaloğa‘ vesile olmasını umduğunu söyledi.“ Kasım 2018’de düzenlenen Alman İslam Konferansı’nda kimilerine göre „cesur“ giyim tarzı ile kameraların önüne geçen uyum müsteşarının okullarda başörtüsü yasağı konusunda da kararlı görüşleri mevcut. Güler 2018‘de partisi içinde başörtüsü yasağını gündeme getiren ilk siyasilerdendi.

„Uzmanlar Konseyi“ ve „diyalog koordinasyon merkezi“

Onun öncülüğünde planlandığı iddia edilen KRV‘deki reform tasarısında Müslüman sivil toplumu için yeni bir platformun hayata geçirileceği, „daha henüz tam netleşmemiş olan ancak İslam din dersleri konusundan öte daha çok Müslüman hayatın gündelik sorularını konu edinen ve isteğe bağlı eylem önerileri (kılavuzluk) yapacak bir ‚uzmanlar konseyi‘ ile irtibatta“ bulunulmasının amaçlandığı bilgisi de yer alıyor. Bunun yanında „diyalog çalışmalarının kontrol ve idaresinin iki kişinin istihdam edildiği ‚Muslimisches Engagement in NRW‘  (‚KRV’de Müslüman Katılımı/Görev Üstlenimi‘) isimli yeni koordinasyon merkezi tarafından“ gerçekleştirileceği bildiriliyor. Reformlar arasında „Müslümanların çeşitliliğini temsil edecek“ yeni bir „uzmanlar konseyinin“ hayata geçirileceği ve bu konseyin dini ve kültürel önerilerde bulunacağı, bunların da eyalette yaşayan Müslümanlar tarafından referans alınmasının planlandığı gelen bilgiler arasında. Gelişmeleri dikkatlice takip edenler tarafından, „Bu şekilde din işleri yüksek kurulu veya fetva kurulu benzeri yeni bir dini otoritenin altyapısı mı oluşturuluyor?“ sorusu geliyor.

İşbirliği ve çalışma ortakları değişiyor mu?

Die Welt gazetesinde „KRV muhafazakar İslam’i kuruluşları geri püskürtmek istiyor“ başlığı ile yayımlanan yazıda şimdiye kadar bilgi alış verişi ve işbirliğinin daha çok Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu (AABF) ile Müslümanlar Koordinasyon Konseyi (KRM) içindeki muhafazakar ve Türk ağırlıklı İslam dernekleri Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB), İslam Kültür Merkezleri Birliği (VIKZ), İslam Konseyi (Islamrat) ve Almanya Müslümanlar Merkez Konseyi (ZMD) ile sınırlandırıldığı bilgisine yer veriliyor.

Alınan bilgilere göre, eyalet hükümeti „doğrudan Müslüman kuruluşların geniş kısmını“ ve „şimdiye kadar dikkate alınmayan dernek ve oluşumları“ da kapsamayı amaçlıyor. Birkaç hafta evvel Düsseldorf’daki Eyalet Parlamentosunda bulunan meclis gruplarına iletilen uyum bakanlığının çok sayfalı tasarısında „Liberal, dünyaya açık, toplumsal katılım gösteren dernek ve inisiyatifler daha da güçlü olarak bakış alanına girecek “, ibaresi yer alıyor.

Güler kendi kurduğu derneği muhatap alacak

Gelecekte Şii kuruluşların, Ahmadiyye, Sufi İslam ve birçok dini topluluk ve cemaatlerin de diyaloğa dahil olacağı öngörülüyor. Eyalet hükümeti bununla da sınırlı kalmayıp Bosna, Arnavutluk, Fas gibi ülkelerden gelen insanlara ve „Liberal-İslam Birliği“ (LIB) ile Münster Üniversitesi İslam İlahiyat Merkezi Başkanı Mouhanad Khorchide ile KRV Uyum Müsteşarı Serap Güler’in birlikte yeni kurdukları „KRV Müslüman Dini Cemaati“ gibi sözde liberal kuruluşlara ağırlık vereceğini bildiriyor. Konuya ilgili kişiler, uyum bakanı müsteşarının kendi kurduğu sözde sivil derneğe ne gibi maddi ve manevi destekte bulunulacağının merak konusu olduğunu ifade ediyorlar.  

Ayrıştırılmış Müslüman kuruluşlar

Tasarıda şu cümle de ayrıca dikkat çekiyor: „Gerçi sayısal olarak Müslümanların dini kuruluşları hakim olsa da, Müslüman teşkilatların 2000’li yılların başından daha da güçlü bir şekilde bölünmüş/ayrıştırılmış olmaları gözden kaçmaması gerekmektedir.“ Tasarıda son yıllarda meslek kuruluşları, akademisyen dernekleri, kadın birlikleri, çevreci inisiyatifler, engelliler dernekleri veya gençlik örgütleri gibi önceliği dini olmayan Müslüman kuruluş, dernek ve inisiyatiflerin ortaya çıktığı da dile getiriliyor.

Bu yeniliklere ayak uyduramayan teşkilatların daha da gecikmeleri durumunda gelecekte işlerinin birhayli zorlaşacağı düşünülüyor.

Bunun yanında KRV Eyalet Hükümeti yeni Müslüman oluşumuna mültecileri de dahil etmeyi planlıyor. Tasarıda mültecilerin „sadece diyalog çalışmalarının alıcıları değil, aksine artık potansiyel diyalog ortağı“ oldukları vurgulanıyor. Tasarıda ayrıca özgürlükçü demokratik değer ve hakların aktarılmasının özel bir yer edineceğinin altı çiziliyor.

Uzmanlar bu tasarının diğer eyaletlere ve böylece bütün Almanya için örnek bir pilot proje olma ihtimalinin bulunduğu yönünde görüş bildiriyor.