En fazla Türk vatandaşının yaşadığı Almanya'nın yanı sıra Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, İsviçre ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki seçmenler 25 Ekim'e kadar oy kullanabilecek.
Avrupa'nın 21 ülkesinde 52 noktada kurulacak sandıklarda oy kullanma işlemi bütün ülkelerde 25 Ekim'de sona erecek. Kimi ülkelerde elçilik ya da konsolosluklarda sandıklar kurulurken, gurbetçiler bazı yerlerde ise sergi sarayları ve spor salonlarında oy verebilecek.
YSK'nın belirlediği takvime göre yurt dışında oy kullanma süreleri şöyle:
"Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, İsviçre, KKTC'de 8-25 Ekim'de 18 gün, Avustralya'da 16-25 Ekim'de 10 gün, ABD'de 17-25 Ekim'de 9 gün, Norveç'te 19-25 Ekim'de 7 gün, Hollanda'da 21-25 Ekim'de 5 gün, Birleşik Krallık ve Romanya'da 22-25 Ekim'de 4 gün, Bulgaristan, İtalya, Kanada, Suudi Arabistan ve Türkmenistan'da 23-25 Ekim'de 3 gün, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna Hersek, Cezayir, İsrail, İsveç, Kazakistan, Kırgızistan, Makedonya, Rusya ve Yunanistan'da 24-25 Ekim'de 2 gün, Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Çek Cumhuriyeti, Çin, Finlandiya, Güney Afrika, Gürcistan, İran, İrlanda, İspanya, Japonya, Katar, Kosova, Kuveyt, Lübnan, Macaristan, Mısır, Özbekistan, Polonya, Sudan, Tayland, Ukrayna, Umman, Ürdün ve Yeni Zelanda'da 25 Ekim'de 1 gün."
ALMANYA'DA 13, FRANSA'DA 6 MERKEZDE OY KULLANILACAK
YSK'nın verilerine göre, yurt dışında kayıtlı toplam 2 milyon 880 bin 599 seçmenden 1 milyon 411 binin yaşadığı Almanya'da 8 Ekim'de başlayacak oy verme işlemi 25 Ekim'de sona erecek. Almanya'da Berlin, Stuttgart, Karlsruhe, Münih, Nürnberg, Mainz, Frankfurt, Köln, Essen, Düsseldorf, Münster, Hannover ve Hamburg başkonsolosluklarında oy verilebilecek.
Yaklaşık 315 bin civarında seçmenin bulunduğu Fransa'da da gurbetçiler Bordeaux, Lyon, Marsilya, Nnates, Paris ve Strazburg başkonsolosluklarında oluşturulacak merkezlerde oy kullanacak.
Oy verme işleminin yarın başlayacağı, YSK'nın 7 Haziran'daki verilerine göre, 41 bin 126 vatandaşın yaşadığı Avusturya'da Türkler Bregenz, Salzburg ve Viyana, 131 bin 104 Türk'ün ikamet ettiği Belçika'da Anvers ve Brüksel, 32 bin 381 kayıtlı seçmene sahip Danimarka'da Kopenhag başkonsolosluklarında oy verebilecek.
91 bin 950 kişi seçmenin bulunduğu İsviçre'de Cenevre ve Zürih başkonsolosluklarıyla Bern Büyükelçiliğinde sandıklar kurulurken, 94 bin 816 kişinin bulunduğu KKTC'de ise Lefkoşa Büyükelçiliğinde oy kullanılabilecek.
Oy verme işleminin 21 Ekim'de başlayacağı yaklaşık 243 bin kayıtlı Türk seçmenin ikamet ettiği Hollanda'da Rotterdam'da Ahoy ve Amsterdam'da Rai Sergi Sarayı'nda, Deventer'de ise De Scheg spor salonunda sandık başına gidilebilecek.
Arnavutluk'ta Tiran, Kosova'da Priştine, Macaristan'da Budapeşte ve Makedonya'da Üsküp Büyükelçiliğinde sandıklar yerleştirilirken, Birleşik Krallık'taki gurbetçiler Edinburg ve Londra başkonsolosluklarında oylarını verebilecek.
Bosna Hersek'teki Türkler Saraybosna Büyükelçiliğinde, Bulgaristan'dakiler ise Burgaz, Filibe başkonsolosluklarıyla Sofya Büyükelçiliğinde oy verecek. Çek Cumhuriyeti'nde Prag, Finlandiya'da Helsinki ve İrlanda'da da Dublin büyükelçiliklerine sandıklar konulacak.
İspanya'da yaşayan Türkler Madrid Büyükelçiliği ile Barselona Başkonsolosluğunda, İsveç'te ise Stockholm Büyükelçiliğinde oylarını kullanabilecek.
İtalya'da Roma Büyükelçiliği ile Milano Başkonsolosluğunda, Norveç'te Oslo, Polonya'da Varşova büyükelçiliklerinde sandık başına gidilebilecek.
22 Ekim'de oy kullanılmaya başlanacak Romanya'da Bükreş Büyükelçiliği ile Köstence Başkonsolosluğunda, Polonya'da ise 25 Ekim'de Varşova Büyükelçiliğinde oy verilebilecek.
Oy verme işleminin 24 Ekim'de başlayacağı Yunanistan'da da Atina-Pire, Gümülcine, Rodos ve Selanik başkonsolosluklarında sandık kurulacak.
YURTDIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜNDE OLUP OLMADIĞINIZI KONTROL EDİN
Seçimlerde yurtdışında oy kullanmak isteyenlerin Yurtdışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı olup olmadıklarını kontrol etmesi gerektiğini açıklayan bakanlık, “Yurtdışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı olup olmadığınızı Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı’nın internet sitesinden (http://www.ysk.gov.tr) kontrol etmeniz mümkündür” dedi.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’nün 2 Eylül 2015 Çarşamba günü YSK’nın internet sitesinde ilan edildiğini bildiren bakanlık, “YSK’nın http://www.ysk.gov.tr internet adresinden kontrol ettiğiniz seçmen bilgilerinizde adres beyanınızın hatalı olduğunu tespit etmeniz halinde, 2 Eylül 2015 Çarşamba (Türkiye saati ile 08.00) ile 10 Eylül 2015 Perşembe (Türkiye saati ile 17.00) arasında Büyükelçiliklerimizin Konsolosluk Şubelerine ve Başkonsolosluklarımıza şahsen müracaat ederek itirazda bulunabilirsiniz. İtirazda bulunmak için son gün 10 Eylül 2015 (Türkiye saati ile 17.00) olup bu saatten sonraki itirazlar kabul edilmeyecektir. İtirazların şahsen yapılması gerekli olup, posta ile yapılan itirazların kabul edilmesi mümkün değildir” dedi.
Bakanlık ayrıca gümrük kapılarında 8 Ekim-1 Kasım 2015 tarihleri arasında oy kullanmalarının da mümkün olduğunu kaydetti.
Köln Başkonsolosluğu’nda kurulan seçim alanını basına tanıtan ve Almanya geneli ile ilgili bilgiler veren Başkonsolos H. Emre Engin, her aşamada parti temsilcileriyle birlikte sandık ve oy torbalarının muhafaza edileceğini, torbaların yine, parti temsilcilerinin kendi kilitlerinin de olduğu dört ayrı kilitle kapatılan odada muhafaza edileceğini aktardı. Parti temsilcileri ise 7 Haziran tecrübelerine dayanarak, yurtdışında seçimlerin gayet şeffaf ve güvenli yapıldığını bildirerek seçime katılım çağrısı yaptı.
Türkiye’deki 1 Kasım Genel Seçimleri için yurtdışında oy kullanma işlemi bugün, yani 8 Ekim Perşembe günü başlıyor. 2 milyon 800 bine yakın yurtdışındaki seçmenin yarısının yaşadığı Almanya’da 1.4 milyon seçmen, 8 ile 25 Ekim arasındaki 18 gün boyunca Türk konsoloslukları veya onların belirlediği seçim noktalarında oyunu kullanabilecek.
Gümrüklerdeki oy kullanma işlemi ise 1 Kasım’a kadar devam edecek. Yurtdışında kullanılan oyların Türkiye’deki kentlerin oylarına eklenecek olması, küçük oy farklarıyla bir partinin kazandığı milletvekili sayısı göz önünde bulundurulduğunda, seçim sonuçlarında belirleyici olacağı bildiriliyor.
Seçimlerle ilgili Köln Başkonsolosu Hüseyin Emre Engin, siyasi parti temsilcileriyle birlikte, seçim süreci ve Köln Başkonsolosluğu’nda kurulan seçim alanıyla ilgili bilgi verdi.
Gazetecilerin sorularını cevaplandıran Engin, 7 Haziran seçimlerine göre Almanya genelinde fazla değişiklik olmadığını belirterek, sadece kayıtlı seçmen sayısının çoz az arttığını kaydetti. Engin, “Büyük oranda aynı işlemleri gerçekleştireceğiz. Dokuz başkonsolosluğumuz kendi binalarında, fiziki imkanları yeterli olmayan başkonsolosluklarımız ayrı bir yerde oy kullanma imkanı sağlayacak.” dedi.
OY KULLANMA İŞLEMLERİ HAFTA SONU DAHİL SAAT 10:00 İLE 19:00 ARASI
Bu kez oy kullanma gün sayısının kısalmasını dikkate alarak hafta içi dahil toplam yedi sandık kurduklarını bildiren Başkonsolos, “Özellikle hafta içi gelen vatandaşlarımızın beklemeden, rahat şekilde oy kullanabileceklerini düşünüyoruz. Oy kullanma işlemi saat 10:00 ile 19:00 arası. Ama sırada vatandaşlarımız varsa tabiki onlar oy kullanmadan sandıklar kapanmayacak” ifadesini kullandı.
“En kritik şey vatandaşlarımızın Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’nde kayıtlı olup olmadıklarını gelmeden kontrol etmiş olması” diyen Başkonsolos, “ Bu birinci şart. Aynı zamanda da bizim bölgemizde, Köln Başkonsolosluğu’na kayıtlı olması. Buraya gelip kütükte yer almadıklarını burada görmesi bizleri de üzüyor. Gelmeden önce YSK sayfasından kontrol etmelerini öneriyoruz” dedi.
PASAPORT VEYA KİMLİK GETİRMEK ŞART
Seçmenin yanında geçerli bir kimlik getirmesi gerektiğini de hatırlatan Engin, “Vatandaşlarımız T.C kimlik numarası yazan bir nüfus cüzdanı veya pasaportla gelsinler. Ehliyet veya Alman makamları tarafından verilmiş kimlikler oy kullanmada geçerli değil” dedi.
Oy kullanma sürecini anlatan Engin, “Vatandaşımız gelince güvenlik, hangi sandık boşsa oraya yönlendiriyor. Sandık kuruluna gidip nüfus cüzdanını ibraz ediyor. Orada vatandaşımızın kütüğe kaydı olup olmadığı kontrol ediliyor. Sonra oy pusulası ve zarf veriliyor. Oy kabinine girerek oylarını kullanıyorlar. Zarfı kendisi kapatıp şeffaf sandıklara oyunu attıktan sonra ayrılabiliyor” açıklamasında bulundu.
OY TORBALARI KİLİTİ ODADA KORUNUYOR
Sandık kurullarının, her gün oy kullanma işlemi bittiğinde, bilgisayarda işaretlenmiş vatandaş sayısı kadar sandıkta oy olup olmadığını saydığını bildiren Engin, “Ona göre tutanak tutuluyor. Kalan pusula ve zarflar da sayılıyor. Herhangi bir yanlış sayma varsa tutanağa işleniyor. Bir memur başkan ve bir üye, ayrıca üç siyasi parti temsilcisinin bulunduğu Sandık Kurulu tarafından zarflar sayılıp mühürlenerek torbalara konuluyor. Ve her akşam biz Saklama ve Ulaştırma Komisyonu’na teslim ediyoruz. Bu komisyonda yine siyasi parti temsilcilerimiz oluyor. Onlar yapılan işlemleri kontrol ediyor, getirilen torbaları teslim alıyorlar. Ve üzerinde dört tane ayrı kilit olan güvenlikli odaya konuluyor. Üç siyasi parti temsilcimiz ve bizim kilidimizin olduğu odada oy torbaları seçimler bitene kadar muhafaza ediliyor. Seçimler bittikten sonra Saklama ve Ulaştırma Komisyonu aracılığıyla tüm oy torbaları THY uçağına teslim ediliyor. Yine her aşamada siyasi parti temsilcileri var. Uçakta da YSK ve siyasi parti temsilcilerinin olduğu bir heyete, tutanak karşılığında tüm torbalar teslim ediliyor” şeklinde konuştu.
Başkonsolos, dört ayrı kilit uygulamasının sadece Köln’e özgü değil, genel bir uygulama olduğunu kaydetti. Engin, “Biz yurtdışında seçimlerin mümkün olduğunca şeffaf, kimsenin aklında, gönlünde soru işareti bırakmayacak şekilde yapılmasından sorumluyuz. Her konsolosluğumuzda, siyasi partilerin getirdiği kilitlerle korunan odalarda muhafaza ediliyor ki; kimsenin aklında farklı bir şey kalmasın” dedi.
Engin, ayrıca seçimler ve oy muhafaza odası nedeniyle özel güvenlik tedbirlerinin de alındığını kaydederek, “Alman makamlarından da daha fazla güvenlik istedik” diye konuştu.
OY KULLANMA İÇİN HAFTA İÇİ ÖĞLEDEN SONRALARI TERCİH EDİN
Oy kullanma için 18 günün yeterli olacağını belirten Başkonsolos, “Dengeli gelinirse ciddi bir kalabalık olacağını sanmıyorum. Vatandaşımız özellikle hafta içi ve öğleden sonra saatlerde gelirse çok ciddi bir bekleme ile karşılaşmayacaklarını düşünüyorum. Hafta sonları daha fazla bekleme süresi olacağı bekleniyor” tespitinde bulundu.
Engin, geçen seçimlerden dersler alınarak daha kolay bir süreç için siyasi parti temsilcileriyle toplantılar yaptıklarını, ayrıca partilerin kendi temsilcileriyle, kendilerinin ise sandık kurulu başkanlarıyla uzun bilgilendirme toplantıları ile hazırlandıklarını kaydetti.
GENÇLER OY KULLANMALI
7 Haziran seçimlerinde yurtdışı oy kullanma oranının yüzde 36’da kaldığını hatırlatan Engin, “Ben geçen seçimlerde gençlerimizin ilgisinin biraz az olduğunu görmüştüm. Gençlerimiz Almanya’da yaşıyorlar ama gönül bağları olan Türkiyemizde de vatandaşlık hakkı üzerinden oy kullanmalarının tadına varmaları gerekiyor. Bunu kendi geleceklerine dair, bir oyla dahi olsa söz haklarını yansıtma platformu olarak görmeleri, gelip o tadı yaşamalarını istiyorum” ifadelerini kullandı.
Yurtdışı seçime katılım oranı yüzde 36 olduğu halde Köln bölgesinin gümrüklerle birlikte yüzde 43.6’ya ulaştığını bildiren Engin, sorumuz üzerine, “Katılımın artması için sizler, bizler, sivil toplum kuruluşlarızın çağrılarının cevap bulacağını düşünüyorum. Beklentimiz yine en az o oranda katılım olması. Arzumuz yüzde 50’ye yaklaşılması” dedi.
SEÇİM SUÇU ŞÜPHESİNDE NASIL BİR SÜREÇ İŞLİYOR?
Oy kullanma işlemi sırasında seçim suçu yönünde bir şüphe oluştuğunda nasıl bir süreç işlediğini sorduğumuz Başkonsolos, “Sandık kurulu kendi arasında konuşarak YSK genelgesi çerçevesinde bir karara varıyor ve uyguluyor. Eğer parti müşahitleri bu karara itiraz ederlerse, partilerin itiraz yetkilileri bizim üzerimizdenYurtdışı İlçe Seçim Kurulu’na yazılı itirazda bulunabiliyorlar. Onlar hızla itirazı değerlendirip kararlarını bildiriyorlar” diye konuştu.
