Soğuk kış günlerinde içinizi ısıtacak bir çay, herkesin favorisi olabilir. Uzmanlar, çay türlerinin çeşitliliği ve doğru hazırlanışı hakkında önemli bilgiler paylaşıyor. Alman Çay ve Bitki Çayları Derneği uzmanları, farklı çay türlerinin nasıl demlenmesi gerektiğini açıklıyor.
Çay türleri ve özellikleri
Çaylar genellikle siyah, yeşil ve beyaz çay olmak üzere üç ana gruba ayrılır. Bunlar hepsi çay bitkisinden elde edilir, ancak işlenme yöntemleri farklıdır. Siyah çay, uzun süre oksitlenmiş ve daha güçlü bir tada sahipken, yeşil çay taze işlenir ve daha hafif bir tada sahiptir. Beyaz çay ise daha az işlenmiş ve daha zarif bir tat profiline sahip, genellikle daha düşük kafein içeriği ile bilinir.
Kuru meyve ve bitki çayları
Meyve ve bitki çayları ise çok daha geniş bir yelpazeye sahiptir ve yaklaşık 400 farklı bitkiden yapılabilir. Bu tür çaylar kafeinsizdir ve genellikle zencefil, kırmızı çalı çayı, uyarıcı etkili (mate) gibi malzemelerle hazırlanır.
Çayların doğru hazırlanışı
- Meyve ve bitki çayları kaynar suyla demlenmeli ve 5-10 dakika bekletilmelidir.
- Siyah çay 3 dakika boyunca demlendikten sonra canlılık verici etkisi artar; 5 dakika sonra ise sakinleştirici özellik gösterir.
- Yeşil çayın faydalarından maksimum düzeyde yararlanabilmesi için ideal şekilde demlenmesi gerekir. Yeşil çay, infüzyon yöntemi olarak bilinen kaynatılmış su içerisinde çay yapraklarının bekletilmesi şeklinde demlenir. Ağzı kapalı bir bardak veya demlikte kaynamış su içerisinde 5 dakika bekletilen yeşil çay yaprakları sürenin dolması ardından süzülür ve çay tüketime hazır hale gelir. Poşet çay şeklinde tüketilmesi halinde ise yaklaşık olarak 4 dakika kadar bir bekleme süresi yeterli olmaktadır.
Yeşil çayın faydaları nelerdir?
Yeşil çay, içerdiği antioksidan bileşikler, özellikle epigallokateşin gallat (EGCG) sayesinde vücuda birçok fayda sağlar. İşte yeşil çayın sağlığa olan etkileri:
- Kanser riskini azaltabilir (göğüs, yemek borusu, ağız, prostat, akciğer ve karaciğer kanserleri).
- Obeziteye karşı destek olur, vücut ağırlığını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Cilt hastalıklarının iyileşmesini destekler.
- Kolesterol seviyelerini düşürür, kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Kalp yetmezliği, hipertansiyon ve felç riskini düşürür.
- Tip 2 diyabet gelişim riskini azaltır.
- Beyin sağlığını iyileştirir, hafızayı güçlendirir.
- Alzheimer ve demans riskini azaltabilir.
- Osteoartrit nedeniyle ağrıların hafiflemesine yardımcı olabilir.
- Alerji semptomlarını hafifletir.
- Yara iyileşmesini hızlandırabilir.
- Diş sağlığını iyileştirir, diş çürümelerini önleyebilir.
Çay trendleri
Son zamanlarda, fonksiyonel çaylar (vitamin ve mineral eklenmiş çaylar) ve sütlü çaylar (özellikle Hindistan ve Afrika kökenli siyah çaylar) popüler hale gelmiştir. Ayrıca, mocktail (alkolsüz kokteyl) tariflerinde de çaylar kullanılmaya başlanmıştır. Örneğin, aprikoslu soğuk çay ve tonik ile yapılan içecekler yeni favoriler arasında.
Kişisel favoriler
Uzmanlar, soğuk kış günlerinde baharatlı bitki çayı içmeyi tercih ettiğini belirtiyor. Bu çay, klasik Hindistan baharatlı çayının kafeinsiz versiyonudur ve soğuk havalarda içinizi ısıtmak için idealdir. Akşam çayı olarak ise Almanya'nın Kuzeybatı bölgesine ait geleneksel bir çay çeşidi Ostfriesentee (Alman çayı) içmeyi tavsiye ediyorlar.
